DAHA HIZLI ULAŞIM İÇİN SCOOTER, MOTOSİKLET İŞE YARIYOR MU?

YENİ DÖNEMİN ULAŞIM MODELLERİ

Dünya genelinde trafik yoğunluğu ve karbon salınımı gibi sorunlarla mücadele etmek için alternatif ulaşım yöntemleri giderek daha popüler hale geliyor.

Paylaşımlı scooterlar, bisikletler ve mikro mobilite araçları, şehir içi ulaşımda yenilikçi bir yaklaşım sunuyor. Ancak bu sistemlerin trafik ve çevre sorunlarına gerçekten çözüm olup olamayacağı hâlâ tartışılıyor.

TRAFİK YOĞUNLUĞUNA ETKİSİ

Büyük şehirlerde işe gidiş ve dönüş saatlerinde yaşanan trafik yoğunluğu, milyonlarca insanın günlük hayatını zorlaştırıyor.

Araştırmalar, kısa mesafelerde alternatif ulaşım araçlarının özel araç kullanımını azalttığını gösteriyor.

Ancak bu azalma, trafiği tamamen rahatlatmak için yeterli mi? Sorusu geçerliliğini yitirmedi.

Örneğin, İstanbul’da yapılan bir araştırma, paylaşımlı scooter kullanımının artmasıyla işlek caddelerdeki trafik yoğunluğunda yüzde 5’lik bir düşüş sağladığını gösteriyor.

Ancak uzmanlar, bu oranın genel trafik akışını belirgin şekilde rahatlatmak için yeterli olmadığını belirtiyor.

Bir kullanıcı, “Evimle iş yerim arasında 2 kilometre var. Scooter ile 10 dakikada gidiyorum, arabayla ise trafikte 30 dakika harcıyordum,” diyerek bu araçların bireysel seviyede zaman kazandırdığını anlatıyor.

GÜVENLİK VE ALTYAPI SORUNLARI

Alternatif ulaşım araçlarının başarısı, büyük ölçüde altyapı koşullarına bağlı.

Türkiye’de birçok şehirde yeterli bisiklet yolu veya scooter şeridi bulunmuyor.

Bu nedenle, kullanıcılar genellikle yaya yollarında ya da araç trafiğinin içinde tehlikeli bir şekilde hareket etmek zorunda kalıyor.

2023’te Türkiye genelinde scooter kazalarının bir önceki yıla göre gözle görülür düzeyde arttığı tahmin ediliyor.

Kazaların başlıca nedenleri arasında kask takmama ve trafik kurallarına uymama bulunuyor.

Bir yaya, “Scooterlar kaldırımda çok hızlı gidiyor, bu durum bizim için tehlike yaratıyor,” diyerek güvenlik konusundaki endişelerini dile getiriyor.

ÇEVRESEL VE EKONOMİK ETKİ

Alternatif ulaşım araçları çevresel açıdan umut vadediyor. Bir scooterın karbon salınımı, bir otomobilin yaydığının yaklaşık yüzde 10’u kadar. Ancak ekonomik sürdürülebilirlik konusunda bazı soru işaretleri var.

Türkiye’de faaliyet gösteren bazı paylaşımlı scooter ve bisiklet firmaları, bakım-onarım masrafları ve düşük kârlılık nedeniyle zorlanıyor. Kullanım ücretleri kısa mesafeler için uygun olsa da uzun vadede toplu taşımadan daha pahalıya gelebiliyor. Bir kullanıcı, “Kısa mesafeler için ideal, ama düzenli kullanmak istersem otobüsten daha masraflı oluyor,” diyor.

SOSYAL MEDYADA ALTERNATİF ULAŞIM TARTIŞMASI

Sosyal medya platformlarında, alternatif ulaşım yöntemleri sıkça tartışılıyor.

Paylaşımlar genellikle kullanıcı deneyimlerine, çevresel etkilere ve pratikliğe odaklanıyor.

Ancak görüşler ikiye ayrılmış durumda: Bir kesim bu araçların şehir hayatını kolaylaştırdığını savunurken, diğerleri güvenlik, altyapı ve maliyet gibi konulara dikkat çekiyor.

Olumlu Görüşler

Çevresel Fayda ve Sürdürülebilirlik

 “Paylaşımlı scooterlarla işe gidiyorum, hem trafiğe takılmıyorum hem de karbon ayak izimi azaltıyorum. Küçük ama etkili bir adım!”

 “Bisiklet yolları artarsa araba kullanmayı tamamen bırakırım. Hem çevre kazanıyor hem ben spor yapmış oluyorum.”

 “Toplu taşıma ve scooter entegrasyonu harika! Metroyla merkeze gidip son kilometreyi scooterla tamamlıyorum, çok pratik.”

Zaman ve Pratiklik

 “Scooterla 15 dakikada iş yerindeyim, arabayla bu trafikle 40 dakikayı buluyordu. Kesinlikle hayat kurtarıcı.”

 “Bisikletle şehirde dolaşmak hem hızlı hem keyifli. Park derdi yok, trafik stresi yok.”

Sağlık ve Yaşam Kalitesi

 “Her gün bisiklete binmeye başladığımdan beri kendimi daha enerjik hissediyorum. Hem bedava hem sağlıklı bir ulaşım şekli.”

 “Yürümek ve bisiklet kullanmak beni araba bağımlılığından kurtardı. Şehirde hava da temizlense tadından yenmez!”

Güvenlik Endişeleri

 “Scooterlar çok tehlikeli! Geçen gün kaldırımda biri bana çarptı, ne kask vardı ne dikkat. Acilen düzenleme lazım.”

 “Bisiklet yolları yetersiz, arabalarla aynı şeridi kullanıyoruz. Her an kaza olacak gibi hissediyorum.”

Altyapı Eksiklikleri

 “Şehirde scooter var ama park edecek yer yok, her yer darmadağın. Altyapı olmadan bu iş yürümez.”

 “Bisiklet yolları ya eksik ya da arabalar tarafından işgal edilmiş. Alternatif ulaşım güzel fikir ama uygulaması berbat.”

Maliyet ve Erişim Sorunları

 “Scooter kiralamak kısa mesafede iyi ama düzenli kullanmak otobüsten pahalıya geliyor. Herkes için uygun değil.”

 “Paylaşımlı bisikletler bazı bölgelerde hiç yok, sadece merkezi yerlerde işe yarıyor. Eşit dağıtım şart.”

Kullanıcı Davranışları

 “Scooterlar her yere saçılmış, yayalar için kaldırımda yürümek imkânsız hale geldi. Bu kadar sorumsuzluk olmaz.”

 “Bisikletliler trafik kurallarına uymuyor, hem kendilerini hem başkalarını riske atıyorlar.”

ALTERNATİF ULAŞIM GERÇEKTEN İŞE YARIYOR MU?

Alternatif ulaşım araçları, kısa mesafelerde pratiklik ve çevresel fayda sağlıyor.

Ancak altyapı eksiklikleri, güvenlik sorunları ve ekonomik sürdürülebilirlik gibi engeller nedeniyle büyük çapta bir trafik çözümü olma potansiyeline tam olarak ulaşamıyor.

Bu sistemlerin etkili olabilmesi için şehir planlamasında daha fazla yer alması, altyapı yatırımlarıyla desteklenmesi ve kullanıcı dostu politikalarla yaygınlaştırılması gerekiyor.

Aksi takdirde, bu araçlar sadece belirli bir kesim için pratik bir alternatif olarak kalacak.